Nus analisain da moda anonimisada las infurmaziuns da noss utilisaders per pudair porscher in meglier servetsch e satisfar a lur basegns. Questa pagina utilisescha er cookies per analisar per exempel las activitads sin la pagina.Vus pudais specifitgar en voss navigatur las cundiziuns d'archivaziun e d'access als cookies.
La pagina tetgala: historiaHelvetica
Üna bes-china desdrütta in Val Müstair

Üna bes-china desdrütta in Val Müstair

2001
Claudio Gustin

Schi’s passa giò da la Chalavaina, as vezza bainbod prada sternüda cun mantunins da terra naira. Quai sun ils dons cha las talpas (talpa europaea) occasiuneschan a la cuttüra. Ellas sun fich malvissas dals paurs. Perche nu’s vezza mantuns da talpas in Val Müstair?

Da glieud veglia n’haja dudi trais differentas variantas, chi decleran perche cha quellas bellas bes-chinas nu vegnan avant in Val Müstair.

• Üna gronda ruina illa strettüra da la Chalavaina ha impedi cha las talpas passan insü.

• L’aua da nos ruiner da Schais chi cuntegna bler gess s’ha derasada illa prada suot la Chalavaina ed ha s-chatschà a las talpas.

• Il terrain illa strettüra da Chalavaina es gnü bognà dal 1499 cun sang dals sudats austriacs e grischuns. Pervi da la savur da morts nu passan plü talpas sü vers Tuer ed in Val Müstair. (Malignamaing vain eir dit cha las talpas nu possan savurar ils Luthers da Sta. Maria.)

Quai sun tuot invenziuns glünaticas inventadas e quintadas da generaziun a generaziun. Uschè naschan legendas!

Vaira esa cha las talpas existivan amo avant 150 ons e plü bod sün nos territori. Il protocol da cumün dals 26 avrigl 1868 dà la cumprouva : « Causond preschaintamaing nel cuntegn da Sach e Chomp las talpas considerabel donn al fond, ais conclüt da lascher desdrüer talpas a cuost del comün. »

Ün on plü tard, als 15 mai 1869, as legia : « Hoz gnit surdat al talprer da Puntvigl Joh. Vidal da tour oura las talpas in Chomp e Sach per 3 ons per la somma ad 50 fr. pajabla in trais ratas, annualmaing üna. »

Üna notizcha sumgliainta as chatta eir in ün documaint da Tuer dal 1717/28 : « Den wielscher fanger fir 38 gefangene wielscher fir jede 4 x. acordiert neben 2 fiertl wein und 1o x. khass und broth bezalt 2 fl. 10 x. » „Dem maulwurffänger Peter Tschöll 2 fl. 18 x.“

Zeichenerklärung: fl=Gulden; x=Kreuzer.“

Ti stos esser connectà per agiuntar in commentari
Nagin commentari il mument
Claudio Gustin
75 contribuziuns
15 avrigl 2020
137 guardads
0 like
0 favurit
0 commentari
2 Collecziuns
Network:
Sponsurs:
16,514
824
© 2024 FONSART. Tut ils dretgs resalvads. Dissegnà da High on Pixels.