Gratulaziun sigl anniversari da 80 onns - Letizia Giger-Giger da Pardé

Igl anniversari da 80 onns ei veramein in spezial di. Bia persunas vegnan gnanc aschi veglias ed aunc pli paucas persunas contonschan il proxim decenni. Basta, l’onda Letizia astga festivar siu natalezi rodund en fetg buna sanadad e quei ils 19 da matg. Gest in di avon che sia mumma, la Gada era naschida. Quei ei bein ina festivitad per engraziar e resumar il prestau e vargau. Igl ei denton era in tierm en la veta quotidiana per mirar anavon, haver speronza egl avegnir e forsa prender in tec pli lev il temps vegnent. Sch’jeu contemplel mi‘onda co ella ei aunc la stad vargada segidada vid far fein cul fegl Werner e co ella mava per nossas plauncas entuorn sco in camutsch giuven, san ins mo sesmarvegliar ed admirar sia vescladad. Aunc oz spassegia ella mintgadi sias turas e quellas ein lu buca mo cuortas.

Lein pia turnar anavos e resumar entgins puncts culminonts en la veta dall’onda Letizia. Naschida eis ella igl onn 1935 a Pardé sco emprem affon da Giusep e Gada Giger-Bearth a Pardé. Ensemen cun ses 5 fargliuns ha ella passentau si’affonza el vitg da Pardé. Ina sora pintga da l’onda ei gia morta da baret. Da quels onns havevan aunc dètg bia famiglias barets e quei, aschi tragic sco ei era, s’udeva tier lur viver. Oz ei la medischina aschi lunsch, ch’ins auda strusch pli da barets en nossa tiara. Suenter ils 8 onns da scola ha l’onda stuiu serender per in onn a Zug en ina casa da muniessas per far leu ina scolaziun dil tenercasa. L’entschatta ha ella schau encrescher sgarscheivel pils ses dacasa. Serender naven da Pardé el mund grond cun neginas experientschas dil lungatg e schi lunsch naven da casa, quei ei segir buca stau in lev pass per ina giuvna da 14 onns. En quei onn da scolaziun ha ella mai astgau vegnir a casa e mai astgau telefonar. Il sulet contact haveva ella cun scriver brevs. Oz ei quei per nus nuncapeivel mo da lezzas uras era quei usit. Las soras eran era fetg strentgas e schevan paucas tochen neginas libertads allas mattatschas en scolaziun. Silsuenter eis ella serendida a Zezras en ina pensiun. Cheu avdavan spirituals e persunas pensiunadas cun bia daners. Era en quella pensiun era ella responsabla pil tenercasa. Plinavon eis ella stada en hotels a Tavau e Valbella el service. Avon che maridar igl onn 1959 eis ella aunc stada en in hotel el marcau da sogn Gagl. Lu puspei returnada en Val Medel e maridada cul giuven Giusep Giger da Pardé. Els ein secasai en casa paterna digl aug Sep e habitau leu ensemen culs geniturs. Era quei sudeva tier il pli normal da lezzas uras. Quel che surprendeva il menaschi puril dils geniturs stueva era mirar e tgirar ils geniturs tochen lur mort. Quei era segirafranc buca adina lev e jeu saiel s’imaginar ch’ei deva meinsvart situaziuns meins emperneivlas. Era quei fatg ei semidaus da rudien ed oz mass quei strusch pli.

Lur lètg ei vegnida benedida cun 5 affons. Ensemen cun siu um ha ella surpriu il puresser ed ei stada pura cun tgierp ed olma, dunna da casa mo surtut mumma. Els han baghiau a Pardé ina gronda stalla che basignava cumpleinamein a lur menaschi puril. Ils temps semidan e nus tuts vegnin pli vegls. Igl onn 1990 surdattan els il menaschi al fegl Werner. Igl aug Sep e l’onda Letizia salvan aunc lur nuorsas e quei tochen tier la pensiun. Gaglinas ha l’onda adina giu e quei tochen il di dad oz. Igl onn 2005 piarda ella tut surura siu mariu, igl aug Sep. Quei ei stau ina greva crusch per l’onda e sia famiglia.

Aunc oz serenda ella inaga per jamna a gimnastica ed a dar troccas. Siu hobby preferiu ei siu iert giu sper la caplutta da sogn Roc. Ils 9 beadis ed sia sutbeadia visetan la tatta e basatta meinsvart a Pardé. Differents onns eis ella era stada calustra a sogn Roc e surpriu quei uffeci per entgins vischins en nies vitg. Pertgei pli da baul stuevan ins surprender quei uffeci en roda, mintg’onn vegneva in auter vischin vidlunder. Persunalmein haiel mai entupau mi’onda cun schliatta luna ed ella ha adina peda per in discuors cu ella va a spass. La cardientscha ei stada ed ei aunc adina ina gronda petga en sia veta e cheu savessan nus suandar siu exempel.

Avon che finir haiel aunc anflau ina poesia dils 4 da zercladur digl onn 2001. Ti eis s’engaschada varga 20 onns en nossa Tgasa Sontgaclau. Leu has Ti segirafranc dau cunfiert a bia persunas ch’ein daditg buca cheu cun nus pli. Sin Tiu anniversari puplicheschel cheu quella posesia sco segn d’engraziament per tut quei che Ti has prestau per nos attempai ed en nies mintgadi. Possies Ti aunc percuorer in proxim decenni en buna sanadad, quei giavischel jeu da tut cor.

Dapi 20 onns eis s’engaschada

Fideivla adina Ti eis stada

Alla Tgasa Sontgaclau

Per tut da cor seigi engraziau

Cun premura has luvrau

In u l’auter giu consolau

Ch’era trests ed isolaus

Forsa perfin staus isolaus

Bia lavur has prestau en quei liung temps

Per nos attempai e cussadents

Quei buc in ha emblidau

Tuts ein stai adina fetg cuntents

En num da tuts nus engraziein

In grond Dieus paghi per tut nus schein

Che stetties fideivla er vinavon

Quei nus tuts sperein denton