Gion Battesta Manetsch

Tgei fascinescha sin nossaistorgia.ch?
La pagina «nossaistorgia.ch» ei ina vitrina virtuala da regurdientschas dil temps passau. Ins vesa en maletg e documents la diversitad da nies cantun Grischun. La historia ei vasta e presenta il cuntinuau semidar dil temps.

Pertgei publicar sin nossaistorgia.ch?
Avon varga trenta onns sundel vegnius cunfruntaus cun ina damonda giuridica: a tgi sauda l’alp Pazzola? Cheu haiel suvegniu per l’emprema gada invesa els documents historics dil vischinadi Mumpé Medel. Ils documents sesanflan oz egl archiv communal a Mustér. L’investa da quels documents han fascinau e svegliau igl interress per la historia da miu vitg nativ. Mumpé, ina colonia da Gualsers che ha gudiu e tgirau ina autonomia unica en la historia svizra.
Suenter ver contactau il historicher, Dr. Martin Bundi da Sagogn a Cuera ha el animau mei da scriver la historia da quell’ucliva. Cheu sundel semess alla lavur e rimnau documents e fotografias veglias che schischevan en truccas, scatlas, scaffas e turchets. Persunas avanzadas els onns han relatau da historias vividas e raquintadas dils antenats, mo negliu scretas. Cun visetar divers archivs haiel viu gronds scazis ch’ein arcunai en scatlas numeradas e tgirai cun gronda precauziun, mo negin ha investa en quels documents e fotografias.
Pli ditg che haiel luvrau e rimnau la historia dil vitg e pli fetg sundel sedaus giu cun la damonda: daco survegn la populaziun buca investa da tut quels scazis historics! Ussa haiel fatg igl emprem pass e mess sin la pagina «nossaistorgia.ch» entgins da mess scazis dil vargau.

Co savessan ins motivar dapli la cuminonza Grischuna da far diever dalla pagina «nossaistorgia.ch»?
Bia persunas ein buca cunscienzias da nossa historia e cultura. Tier il rimnar documents e fotos haiel magari udiu la menziun, tgei vul far cun quella miarda, negin sa leger e capescha era buc quellas brevs. Tier fotos fan ins valer che gie negin enconuscha quellas persunas. Auters ch’ein resalvai da dar investa a documents vegls han diversas stgisas. Si sur combras havein schon ina scatla cun en da quei. Cun temps mirel sch’anflel ella. Mo ei vegn mai ensatgei.
Far attents sin la pagina «nossaistorgia.ch» savess RTR entras sez visar vi sin quella purschida sco ei vegn visau vi sin emissiuns che vegnan pli tard emessas en radio e televisiun.
Tgei far meglier ?
Instituziuns publicas, blibliotecas, archivs mo era vischnauncas savessen propagar il rimnar historia. Ei fuss segir dengrau sche persunas che san leger scartiras veglias stessan a disposiziun per leger u intermediar persunas dil fatg che savessan segidar en caussas.